“Niyə test işləməliyəm?” sualı yaşından asılı olmayaraq istənilən imtahana hazırlaşan şəxsin beynində formalaşa bilər. Testlər kiminə görə sıxıcı bir yığın sualdan, kiminə görə isə öyrənməyi maraqlı edən bir-birindən əyləncəli tapşırıqlardan ibarətdir. Ümid edirik, siz ikinci kateqoriyaya daxilsiniz.
Elə hallar olur ki, imtahana çox qısa müddət qalmış tələbələr sınaq imtahanlarına daxil olurlar və hər şey onlar üçün 0-dan başlamış hissi yaradır. Bu hal özü ilə bərabər həyəcan, stress, gərginlik gətirir. Əminik ki, siz belə situasiyaya düşmək istəməzsiniz, ona görə tövsiyəmiz budur, testləri təxirə salmayın.
Sizə testləri daha çox sevdirmək üçün əsaslı səbəbləri bu məqalədə bir yerə toplamışıq.
Test və İmtahanda vaxtdan düzgün istifadə
“Vaxt necə keçdi heç bilmədim” – yəqin ki, bu cümləni dəfələrlə imtahan verən şəxslərdən eşitmisiniz. Vaxt çatmadığı üçün bəzi suallara ümumiyyətlə baxmaq imkanı olmayan və ya cavabı tapmaq üçün kifayət qədər zaman ayıra bilməyən çox sayda imtahan iştirakçısı olur. Səbəb nədir? Problemin əsas səbəbi kifayət qədər test işləməmək və ya test işləyərkən vaxtın bölünməsinə diqqət etməməkdir.
Vaxt problemi ilə üzləşməmək üçün imtahanda özünüzə vaxt limiti qoyun. Bu həm də sizə real imtahan hissini yaşadacaq. Bəlkə ilk dəfələrdə imtahanı vaxtında bitirə bilməyəcəksiniz, amma hər test işlədikcə artıq siz vaxtın idarə olunmasını daha yaxşı öyrənəcəksiniz. Hətta bir sual üçün ortalama nə qədər vaxt ayırdığınızı belə təyin edə biləcəksiniz.
Öyrənmə prosesindəki boşluqlar
İmtahana hazırlaşanların tez-tez istifadə etdiyi daha bir cümlə – “Nəyi bilib, bilmədiyimi heç özüm də bilmirəm”. Test işləyən şəxslər isə yaxşı bildikləri və çətinlik çəkdikləri mövzular barəsində məlumatlı olurlar.
İmtahan nəticələrini analiz edərək zəif və güclü nöqtələrinizi tapa bilərsiniz. Mövzular üzrə və ümumi sınaq imtahanlarında iştirak etsəniz, siz hansı bölmələr üzərində daha çox işləməli olduğunuzu biləcəksiniz. Həmçinin əgər təkrara vaxt ayıracaqsınızsa, boşluğun olduğu mövzulara fokuslanacaqsınız. Nəticədə siz bildiyiniz mövzuları oxuyaraq vaxt itirməyəcək və özünüzü yormayacaqsınız. Sadəcə ehtiyac olan hissələri təkrarlayaraq imtahan nəticələrinizi yüksəldə biləcəksiniz.
Test işləmənin qazandırdığı fərqli baxış
“Suallar gözləmədiyim yerlərdən idi” də imtahan iştirakçılarının yaralı yerlərindən biridir. Siz imtahana hazırlaşarkən əsas hesab etdiyiniz hissələrə fokuslanırsınız. Təxminlərə əsasən buradan sual düşə bilər deyirsiniz. Bəs sizin gözünüzdən qaçan hissələr kimlər üçün önəmlidir? Əlbəttə ki, testi hazırlayanlar.
Pedaqogika ilə məşğul olanlar tələbələrin diqqət etdiyi, nəzərdən qaçırdığı məqamları asanlıqla müəyyən edirlər. Bəzən imtahana hazırlaşanlar ancaq vəsaiti oxuyur və hər şeyi bildiyini zənn edir. Testdə özünü doğrultmaq biliyi praktikaya çevirməkdir. Bu proses deyildiyi qədər asan deyil. Yazılmış bir cümləni 10 fərqli sual formasına salmaq mümkündür. Ona görə də hər növ testləri işləmək vacibdir. Bu testlər sizə oxuduqlarınıza dair sualların necə təqdim edildiyini, hansı forma test tapşırıqlarının olduğunu öyrədir.
Səhvlərdən qaçmaq üsulu
“Cavab kartında sürüşdürmə etmişəm”, “B əvəzinə D yazdım”, “Sualda olmayan deyirmiş”…
Ardını siz gətirin.
Belə problemlər test vərdişinin olmamasından irəli gəlir. Çox sayda test tapşırığı edən, onlayn sınaq verən tələbələr səhv balansını elə sınaq imtahanında doldurur. Əsas imtahana qədər artıq testin yazılış üsullarını, cavablama mərhələsini, sual tiplərini tam olaraq mənimsəyir. Əgər bu tərzdə hər hansı kiçik bir səhviniz belə varsa, çalışın onu qısa zamanda aradan qaldırasınız.
İmtahanda texniki səhvlərdən qaçmaq üsulu mümkün qədər test işləməkdir.
Təkrar üçün qısa yol
“Təkrar 2 günümü aldı” demək əvəzinə, “Test cəmi 2 saatımı aldı” deyə bilərsiniz.
Əlinizdə kifayət qədər test toplusu varsa, öyrəndiyiniz bütün mövzuları onlar üzərindən təkrar edə bilərsiniz. Testlərdə bütün əsas məqamlara aid suallar mövcuddur. Bir kitabı təkrarlamaq sizi həm yorar, həm də çox vaxtınızı alar. Test isə biliklərinizi yeniləməyə və öyrəndiklərinizi yenidən xatırlamağa kömək edər. Məlumatlı olmadığınız hər hansı nüans qarşısınıza çıxarsa, həmin mövzunu nəzərdən keçirə bilərsiniz.
Qeyd olunanlarla yanaşı psixoloqların təhsil praktikasında əldə etdiyi bəzi nəticələri də sizinlə paylaşmaq istəyirik:
- Hər hansı biliyi əldə etdikdən sonra onun haqqında test işləmək həmin məlumatın yadda saxlanma müddətini artırır. Bunu özünüz də sınaya bilərsiniz. 2 mövzu seçin və onları öyrəndikdən sonra birinə aid test işləyin, digərinə aid yox. Bir müddət sonra hər iki mövzunu xatırlamağa çalışın.
- Çox test işləmək tələbələri oxumağa təşviq edir, motivasiyanı gücləndirir. İmtahanda yaxşı nəticə göstərdiyiniz vaxtları xatırlayın. Yəqin ki, dərhal sonra yeni nələrsə öyrənmək istəyirdiniz.
- Mütəmadi test işləmək əsas imtahan stressini azaldır. Bu da öz növbəsində tələbələrin diqqətini daha asan toplamasına şərait yaradır.
Test işləməyin müsbət tərəflərindən danışdıq. Burada diqqət edilməli digər məqam isə kəmiyyət və keyfiyyət balansıdır. Sualları cavabladıqdan sonra səhvləri analiz etmək, niyə səhv etdiyinizi anlamaq olduqca vacibdir. Əgər siz səhvlərinizi başa düşməsəniz, növbəti dəfələrdə eyni sual qarşısınıza çıxarsa, doğru cavabı bir daha tapa bilməyəcəksiniz. Unutmayın, məqsəd test əzbərləmək deyil, test işləyərək biliklərinizi möhkəmləndirmək, mövzuları daha yaxşı mənimsəmək və yadda saxlamaqdır.
“Oxumaq istəyənə hər cür imkan var” cümləsi yaşadığımız dövrdə özünü tam şəkildə doğruldur. Ötən illərdə tələbələr test üçün məhdud sayda materiallar tapa bilirdilərsə, indi bu imkan genişlənib. Artıq onlayn testlər və sınaq imtahanları evinizə gəlib çıxıb. İstənilən vaxt hər hansı mövzu üzrə test işləyə, biliklərinizi sınaya bilərsiniz.
Bu imkanlardan birini də biz təklif edirik. Oxuyan.az linkinə daxil olaraq siz müxtəlif sahələrdə və mövzularda onlayn imtahanlarda iştirak edə bilərsiniz. Davamlı olaraq imtahanlarda iştirak etdiyiniz zaman siz əvvəlki nəticələrinizlə hal-hazırda əldə etdiyiniz göstəriicləri müqayisə edərək inkişafınızı qiymətləndirə bilərsiniz. Daxil olduğunuz bütün imtahan nəticələrini qeyd götürürsünüz? Böyük ehtimal cavabınız xeyr olacaq. Oxuyan platformasında isə sizin bütün imtahan nəticələriniz əks olunur. İstədiyiniz zaman nəticələrinizi yenidən nəzərdən keçirə bilərsiniz.
Biz həmçinin sizin fikirlərinizi də eşitmək istəyirik:
Test işləmək və imtahana hazırlıq zamanı sizin hansı xüsusi üsullarınız var?
İmtahan nəticələrinizi artırmaq üçün nə edirsiniz?
Uğurlar!
2,113 total views
