Oxuyan.az komandası olaraq bu dəfəki bloqumuzda sizlərlə informatika testləri, informatika onlayn sınaq imtahanları, informatikanın magistraturaya qəbul olmaq istəyən tələbələr üçün önəmi ilə bağlı ətraflı məlumatı bölüşəcəyik. İnformatika fənni hələ 1-ci sinifdən etibarən şagirdlərə tədris edilir. Əsas məqsəd hələ erkən yaşlarından uşaqlarda elm və texnologiyaya maraq oyatmaq və onların müasir texnoloji inkişaflara uyğunlaşmasını təmin etməkdir.
Baxmayaraq ki, bu fənn 1-ci sinifdən etibarən tədris edilir, amma informatika fənni DİM-in həyata keçirdiyi imtahanlar arasında sadəcə magistraturaya qəbul imtahanlarına daxil edilib. Sevindirici haldır ki, 2023-cu ildən başlayaraq 1-ci ixtisas qrupunda informatika yönümlü ixtisaslarda təhsil almaq istəyən abituriyentlər qəbul imtahanının 2-ci mərhələsində fizika və riyaziyyat fənləri ilə yanaşı informatika fənnindən imtahan verəcəklər. Bu səbəbdən dolayı 1-ci ixtisas qrupunu seçmək istəyən abituriyentlər informatika fənnini dərindən oxumalı, müxtəlif mövzulara aid informatika sınaq testləri etməlidir. Oxuyan.az platforması onlayn şəkildə informatika sınaq testləri işləmək və öz biliyini yoxlamaq baxımından şagirdlər üçün əvəzedilməz ünvandır.
İnformatika nədir və nəyi öyrənir?
İnformatika – verilənlərin saxlanması, emalı və ötürülməsi məsələləri ilə məşğul olan bir texniki elm sahəsidir. Uzun müddətdir ki, insanlar bu məsələlərlə məşğul olur, ancaq bu sahə müstəqil bir fənn kimi yalnız XX əsrin 70-ci illərinin sonunda ayrılmışdır. Həmin illərdə fərdi kompüterlərin inkişafı bu prosesi sürətləndirən əsas amillərdən biri olmuşdur. İnformatika sahəsi öz başlanğıcını iki sahədən – kibernetika və riyaziyyatdan götürür. Burada riyazi məntiqin xüsusi rolu olmuşdur. Kibernetika isə kompüterlərin yaradılması üçün nəzəri zəmin yaratmışdır. İnformatikanın texniki əsası dedikdə bizlər əsasən mikroelektronika və yarımkeçirici materialları nəzərdə tuturuq. Bu sahənin özündə birləşdirdiyi bir çox müstəqil bölmələri vardır: proqramlaşdırma, idarəetmə sistemləri, verilənlər bazaları, süni intellekt (Artificial İntelligent) və informasiya sistemləri . Bir çox ingilisdilli ölkələrdə “informatika” termininin əvəzinə daha çox “computer science” terminindən istifadə olunur.
İnformatika elminin əsas tədqiqat obyekti cəmiyyətin informasiyalaşdırılması və kompüterləşdirilməsidir. Bu elmin nəzəri əsasını informasiya, alqoritm, ehtimal nəzəriyyəsi, riyazi statistika, riyazi məntiq, , formal qrammatika və s. özünün məxsusi bölmələrini isə əməliyyat sistemləri, verilənlər bazası nəzəriyyəsi və digərləri təşkil edir.
İnformatika elminin əsasını təşkil edən bu elm sahələrini çox vaxt hardware (aparat), software (proqram), brainware (beyin) təminatları şəklində qruplaşdırırlar. İnformatikanın inkişaf istiqamətləri:
• İnformasiya nəzəriyyəsi;
• Yeni aparat vasitələrinin (hardware) işlənməsi;
• Proqram təminatının (software) işlənməsi;
• Proqramlaşdırma dilləri;
• Kompüter şəbəkəsi;
• Süni intellekt sistemləri və s.
Magistratura imtahanları və informatika testləri
Bakalavr təhsilini yekunlaşdırdıqdan sonra tələbələr magistr tələbəsi adını qazanmaq üçün DİM-in təşkil etdiyi Magistraturaya qəbul imtahanlarında iştirak etməlidir. Magistratura imtahanı ümumilikdə 3 saat davam edir və 100 sualdan ibarətdir (hər bir sual 1.0 bal indeksində qiymətləndirildiyi üçün maksimal toplanıla bilən bal 100 baldır) :
• Məntiq testləri– 50 sual
• İngilis dili– 25 sual
• İnformatika – 25 sual
İnformatika fənni üzrə suallara cavab vermək üçün nəzəri hissələri mükəmməl şəkildə öyrənmək və bundan əlavə, çoxlu sayda müxtəlif onlayn mövzu sınaq testləri işləmək lazımdır. Müxtəlif mövzulara aid informatika testləri işləmək sizlərə həm sürətli test işləmə vərdişini aşılayacaq, həm də mövzular üzrə olan boşluqlarınızı əyani şəkildə sizlərə göstərəcəkdir. Oxuyan.az platformasının sizlərə təqdim etdiyi müxtəlif sual paketlərindən (https://www.oxuyan.az/tags/magistratura) birini seçərək həm ümumi magistratura sınaq imtahanında, hım də müxtəlif informatika mövzularına aid onlayn sınaq testlərində iştirak edə bilərsiniz.
Informatika testlərini həll edərkən nələrə diqqət etmək lazımdır?
İnformatika fənni şagirdlərə erkən yaşlarından kompüter və tədris prosesində istifadə olunan digər informasiya texnologiyaları ilə tanış olmaq imkanı yaradır. İbtidai siniflər kompüterdə işləməyi və onlar haqqında məlumatları öyrənir, alqoritm və proqram haqqında ilkin məlumatları əldə edirlər. Şagirdlərin bilik və bacarıqlarının yoxlanması üçün ən əlverişli üsul mövzu sınaq testləri təşkil etmək və ya praktiki məşğələlər həyata keçirməkdir. İnformatika testlərini həll etmək üçün nəzəri biliklərin və sürətli test işləmə bacarıqlarının olması vacibdir. Nəzəri bilikləri İnformatika dərslikləri vasitəsilə gücləndirmək mümkündür, amma sürətli test işləmə bacarıqlarının formalaşması üçün sadəcə çoxlu informatika sınaq testləri işləmək və səhvlərinizi diqqətli şəkildə analiz etmək lazımdır. Oxuyan.az platformasında magistraturaya hazırlaşan tələbələrlə yanaşı, həm də şagirdlər müxtəlif mövzularda (informatika, riyaziyyat, kimya, ingilis dili, fizika və s.) onlayn sınaq testərində iştirak edə bilərlər. Aşağıda sizlərlə oxuyan.az platformasında informatika fənni iə əlaqədar olan mövzu sınaq testlərindən bir sual nümunəsini bölüşəcəyik:
Sual: Windows 10 əməliyyat sistemində Windows Task Manager (Tapşırıq Dispetçeri) proqram pəncərəsini hansı kombinasiyalar vasitəsilə açmaq olar?
A) Ctrl + Shift +Esc
B) Ctrl + alt +Esc
C) Ctrl + tab +Esc
D) Ctrl + Shift
Bu cür sualları düzgün cavablandırmaq üçün əsas məqamlardan biri mövzu barəsində nəzəri biliklərin olmasıdır. “Windows 10 əməliyyat sistemi” mövzusunu mükəmməl öyrənən istənilən şəxs bu sualın cavabının “A) Ctrl + Shift +Esc” variantı olduğunu asanlıqla təyin edəcəkdir. Çoxlu sınaq testləri həll etməyin digər üstünlüklərindən biri test edərkən məhz hansı mözularda boşluqların olmasının ortaya çıxmasıdır. Bu boşluqları aradan qaldırmaq üçün həmin mövzuları yenidən diqqətlə oxumaq gərəklidir. Oxuyan.az platformasının sizlərə təqdim etdiyi onlayn sınaq testləri vasitəsilə təkcə informatika fənnindəki boşluqlarınızı deyil, həmçinin digər imtahan kateqoriyalarında sizlər üçün hazırlanmış mövzu testlərindəki boşluqlarınızı müəyyən edə bilərsiniz.
İnformatika fənnini mükəmməl bilmək üstünlükdürmü?
Əlbəttə, üstünlükdür. Müasir dövrümüzü fərdi kompütersiz, planşetsiz və ən önəmlisi, internet bağlantısı olmadan təsəvvür etmək mümkün deyil. Günbəgün bu vasitələrin bizim həyatımızın ayrılmaz hissəsinə çevrildiyini müşahidə edə bilərik. Məhz informatikanı əla səviyyədə bilmək bizlərə bir çox sualların cavabıını tapmağa kömək edəcəkdir:
• İnternet bağlantısı necə qurulur?
• Kompüterdə problem yaşandıqda problemi necə həll etməliyik?
• Kompüter hissələri deyildikdə nə nəzərdə tutulur?
• Daxili və xarici yaddaş qurğuları hansılardır?
• Daxili və xarici modem nə üçün istifadə edilir?
Yuxarıdakı sualların siyahısını uzatmaq mümkündür. İnformatika biliyi olan hər bir şəxs bu sualların cavablarını asanlıqla müəyyən edə və bu mövzularda onlayn informatika testləri həll edə bilərlər. Sonda oxuyan.az komandası olaraq hər bir şəxsə uğurlar arzu edir, öz məqsədlərinə hər zaman nail olan savadlı “Oxuyan”ların sayının günbəgün artmasına ümid bəsləyirik.
7,841 total views