Bu məqalədə həm fizika fənni barədə, həm də fizika testləri və onlayn fizika sınaq imtahanlarında iştirak etmək barədə sizə məlumat verməyə çalışacağıq. İçində olduğumuz kainatın qanunauyğunluqlarını öyrənən elm məhz fizika elmidir. Araşdırdığı arealı nəzərə aldıqda fizikanın dünya elmindəki kütləsini təsəvvür etmək mümkün olur. İsaak Nyuton, Albert Eynşteyn, Stefan Xokinq kimi dahilərin öz ömürlərini sərf etdiyi fizika elmi obyektlərin hərəkətindən tutmuş nüvə reaksiyalarına qədər, atom daxilindəki hissəciklərin xaotik “rəqsi”ndən tutmuş qara dəliklərə qədər bütün fiziki qanunauyğunluqları öyrənməyi qarşısına məqsəd qoyur. 1901-2020-ci illər ərzində təqdim edilmiş 609 Nobel mükafatının 219-u fizika üzrə araşdırmaların öhdəsinə düşür. Düşünürəm ki, sadaladığım bütün bu cəhətlər bu elmin önəmini vurğulamağa kifayət edir.
Fizika test topluları Azərbaycan təhsil sistemində
Fizika fənn olaraq Azərbaycanın orta məktəblərində və liseylərdə 6-cı sinifdən başlayaraq tədris olunur. Fənnin I və IV qrup üzrə ali məktəblərə qəbul proqramına daxil edilməsi texniki ixtisaslarda təhsil almaq istəyən abituriyentlərin həmin ixtisas üzrə ümumi biliklərə sahib olmasını vacib edir. Orta məktəb fizika proqramına mexaniki hərəkət, materiya, aerostatika və aerodinamika, elektrik, maqnit sahəsi, nüvə fizikası və digər bölmələr daxildir. Şagird və abituriyentlər qeyd olunmuş bölmələr üzrə ümumi biliklərə sahib olaraq qəbul imtahanında iştirak edirlər. Elektrik, kompüter, neft-qaz mühəndisi olmaq istəyirsinizsə, tibbi sahədə təhsil almaq istəyirsinizsə və ya fizika fənnini orta və ya ali məktəb səviyyəsində tədris edəcək və ya elmi iş yazacaqsınızsa, bu fənn sizin üçün xüsusi önəm daşımalıdır.
Fizikanı necə öyrənməli?
Daha əvvəl də qeyd etdiyim kimi fizika elmi texniki bilik və bacarıqlara əsaslanmalıdır. Humanitar fənlərdən fərqli olaraq bu fənni öyrənmək daha çox çərçivələrdən kənar düşünə bilmək qabiliyyəti tələb edir. Digər texniki fənlər kimi fizika da əzbəri sevmir. Əzbərləməklə fizikanı öyrənəcəyini düşünürsünüzsə, sizə heç də ürəkaçan cavab verə bilməyəcəm. Texniki fənləri öyrənməyin ən əhəmiyyətli metodu analitik düşüncə qabiliyyətini inkişaf etdirməkdir. Bu isə tamamilə ayrı bir bloqun mövzusudur. Bununla yanaşı təsəvvür qabiliyyətinizi gücləndirməyiniz vacibdir. Əgər siz dəyişəntəcilli avtomobilin hərəkəti ilə bağlı məsələ həll etmək istəyirsinizsə, həmin hərəkətin formasını öz zehninizdə canlandırmalısınız. Bu bacarığı təkmilləşdirməyin ən sadə yolu isə müxtəlif bədii əsərlər oxumaq və filmlər izləməkdir.
Fizika test toplusu – Onlayn sınaq imtahanları
Fizika fənni üzrə biliklərin təkmilləşdirilməsinin ən ideal üsulu test işləməkdir. Dövlət İmtahan Mərkəzi vaxtaşırı olaraq tərkibində müxtəlif mövzular üzrə yüzlərlə test olan test topluları çap edir. Həmin toplularda qəbul proqramına daxil edilmiş suallarla yanaşı əvvəlki illərdə sınaq və qəbul imtahanlarında istifadə edilən sual kitabçalarının surəti əks olunur. Ali məktəbə hazırlaşan abituriyentlər üçün bu test toplusu ən ideal vasitələrdən biri hesab olunmaqdadır.
Fizika hazırlığında diqqətin önəmi
Fizika fənni ən çətin fənlərdən biri olmaqda bərabər ən çox diqqət tələb edən fəndir. Fizika testləri həll edərkən abituriyentlərin böyük əksəriyyətinin yol verdiyi xətalar məhz diqqətin yayınması nəticəsində baş verir. Problemə yanaşmada edilən səhvlər, diqqətin ani olaraq pozulması və ya fokuslanmada yaşanan çətinliklər diqqət səhvlərini tətikləməkdədir. Abituriyentlərin əksəriyyəti məhz bu səbəbdən qəbul imtahanlarında xoşagəlməz hallar yaşayırlar. Növbəti başlıqda diqqət problemi və ya digər səbəblərdən meydana gələn səhvlər və onların həll üsulları ilə tanış olacağıq.
Səhvlərdən necə qaça bilərik?
Hər kəs dərslərini səhv edərək öyrənir. Ancaq məsələ imtahan olanda bu aforizm bizim heç də köməyimizə çatmır. İmtahan boyu edilən səhvlər ümumi nəticəni aşağı salır və bu şagird və abituriyentləri ruhdan salır. Demotivasiyanın effekti isə bəzən uzun müddət davam edir və öyrənənlər öz dərslərinə fokuslanmaqda çətinlik çəkir. Aşağıda qeyd olunan tövsiyələrə riayət edərək qısa müddətdə yüksək nəticə göstərə bilərsiniz.
- Təqdim edilmiş sualı diqqətlə oxuyun. Həmin sualda sizdən nə tələb olunduğuna diqqət edin. Abituriyentlər bəzən sualı tam oxumaqda tənbəllik edirlər və sualın şablon olduğunu düşünərək soruşulan kəmiyyəti təxmin etməyə çalışırlar. Nəticədə bütün hesablamanı bu istiqamətdə qururlar, nəticədə yanlış cavabı seçirlər. Ona görə də suala bələd olmaq vacibdir.
- Testdə verilənləri bir kənara qeyd edin. Bəzən məsələnin şərti o qədər uzun olur ki, diqqət səhvi etmək adi bir hala çevrilir. Ona görə də verilənləri strukturlaşdırmaq sizin işinizi asanlaşdıra bilər.
- Gündəlik kvota təyin edin. Hər gün müəyyən qədər fizika testi işləyə bilsəniz, gözünüz və beyniniz bu suallara öyrəşməyə başlayacaq. Testləri Dövlət İmtahan Mərkəzinin test toplusundan işləyə və ya Oxuyan platformasının təqdim etdiyi siniflər üzrə (məs; 6-cı sinif fizika testləri, fizika 7-ci sinif və 8-ci sinif fizika testləri) test və sınaqlarda iştirak edə bilərsiniz. Qeyd edim ki, bütün sınaq və test tapşırıqları DİM proqramı əsasında hazırlanır.
- Həyəcanı idarə etməyi öyrənin. Vaxtaşırı sınaqlarda iştirak edərək özünüzü bu mühitə uyğunlaşdırmağa çalışın. Burada da Oxuyan platforması sizin köməyinizə çatacaq. Onlayn fizika testləri işləyərək başlaya bilərsiniz.
- Həll prosesini planlaşdırın. Gedişatı əvvəlcədən təyin edin. Məsələni bütövlükdə deyil, böldüyünüz hissələr üzrə həll edin. Qurduğunuz struktur üzrə irəliləyərək diqqət səhvinə yol vermədən hədəfinizə çatacağınıza zəmanət verə bilərsiniz.
- Təxminlərdən çəkinin. Məsələ sizə çox asan gələ bilər və siz, təbii ki, vaxtınıza qənaət etməyə çalışacaqsınız. Zamanın dəyərini bilmək, həqiqətən, təqdirəlayiq olsa da, bu bəzən sizin əleyhinizə işləyə bilər. Ona görə də həllə başlamadan proqnoz yürütməyin və problemin həllinə fokuslanın.
- Son olaraq, sizə təklif edilən 5 variantı diqqətlə gözdən keçirin. Bəzi hallarda imtahan sualını hazırlayanlar abituriyentlərin diqqətini sınamaq üçün variantlarda oxşar versiyalar təqdim edirlər. Bu “balaca oyun”a aldanmamalısınız.
Əgər fizika müəllimisinizsə və pedaqoji fəaliyyətinizi digitallaşdırmaqda maraqlısınızsa, öz imtahanlarınızı Oxuyan platformasında yarada bilərsiniz. Oxuyan həm bütün təhsil adamlarının eyni nöqtədə görüşdükləri yerdir. Siz burada siniflər üzrə sınaqlar təşkil edə, mövzu sınaqları hazırlaya və ya hətta istedad yarışmaları da təşkil edə bilərsiniz.4
4,521 total views
