Oxuyan.az komandası olaraq növbəti bloqumuzda sizlərə kurikulum dərsləri, kurikulum imtahanları və kurikulumun əsas xarakteristikası haqqında bilməli olduğunuz vacib məqamları bölüşəcəyik. Ümumi məlumatlara keçməmişdən öncə onu vurğulamaq istərdik ki, müəllimlərin işə qəbul imtahanlarında 40 ixtisas suallarından əlavə, həmçinin kurikulum mövzusunda da 20 sual namizədlərə təqdim edilir. Məhz buna görə də, müəllimlərin kurikulum proqramını dərindən mənimsəməsi həm onların imtahanlarda uğur əldə etməsinə, həm də ki, proqramın şagirdlərə daha səmərəli tədrisinə gətirib çıxaracaqdır. Yeni tədris proqramı ilə bağlı çətinliyi olan və sınaq testlərində iştirak etmək istəyən hər bir şəxs oxuyan.az platformasına daxil olaraq pulsuz sınaq imtahanlarında asanlıqla iştirak edə bilərlər. Oxuyan.az platformasını bu müstəvidə digər təhsil platformalarından fərqləndirən cəhətlərdən ən önəmlisi imtahanların hər kəs üçün əlçatan olması və müxtəlif mövzulara aid olan sual paketlərinin hər kəsə uyğun qiymətdə təqdim edilməsidir.
Kurikulum dərsləri və təhsili nə deməkdir?
Kurikulum təhsilin məzmunu, təşkili və qiymətləndiriliməsi ilə bağlı bütün məsələləri özündə cəmləşdirən bir “təhsil proqramı” və ya “konseptual sənəd”dir. Bu proqram şagirdlərə nələri öyrədəciyini, onlardan nələri tələb edəcəyini əvvəlcədən özündə birləşdirən sənəddir. Təhsil sistemində həyata keçirilən bütün islahatların mərkəzində keyfiyyətli təhsilin əldə edilməsi dayanır. Bu isə öz növbəsində müstəqil Azərbaycanın – ölkəmizin hərtərəfli inkişafına və dünyada davam edən qlobal dəyişikliklərə daha rahat uyğunlaşmasına şərait yaradacaqdır.
Kurikulum dərslərinin əsasında hansı meyarlar dayanır?
Uzun müddət kurikulumun tədris metodikasının formalaşması və keyfiyyətli təhsilin əldə edilməsi yolunda xarici ölkələrin təhsil-tədris prosesi yaxından izlənilmişdir. Kurikulum dərslərinin özəlliyi ondan ibarətdir ki, burada şagirdlərdən keçirilən materiallarən təkcə yazılı təhlili deyil , həm də şifahi təhlili tələb edilir. Əlavə olaraq, kurikulum təhsil proqramı UNESKO-nun da özündə cəmləşdirdiyi əsas meyarları bütünlükdə əhatə edir.
- Kurikulumun aydın məqsədinin olması
- Kurikulum tədris proqramının aktuallığı
- Kurikulum tədris sistemiylə şagirdlərin istək və arzularının kəsişməsi
- Kurikulumun ədalətli və inklüziv olması
- Tədris proqramının əlaqədar olması
Müasir kurikulum dərslərinin əsas prinsibləri
Hər birimizin xəbərdar olduğu kimi, tədris proqramı günbəgün dəyişir və yeniliklərə ayaq uydurmağa çalışır. Amma kurikulum dərslərinin və həyata keçirilən imtahanlarının mərkəzində bəzi sabit prinsiplər dayanır.
- Şagirdyönümlülük: təhsil sahəsində əsas istiqamətlər təhsilalanların mənafeyinə, onların əsas maraq və tələbatlarının ödənilməsinə, şagirdlərin potensial bacarıq və qabiliyyətlərinin inkişaf etdirilməsinə yönəlmişdir.
- Tələbyönümlülük: müasir kurikulum dərsləri öz növbəsində hər bir fərdin, cəmiyyətin və dövlətin dəyişən ehtiyaclarını nəzərə almaqla, onun həyata keçirilməsində bilavasitə iştirak etməlidir.
- Nəticəyönümlülük: həyata keçirilmiş təhsil proqramı vasitəsilə sonda nəticənin əldə edilməsini təmin edir.
- Qiymətləndirmə standartları: təhsilalanların əldə etdikləri nailiyyətlərin səviyyəsinə qoyulan dövlət tələbidir.
- İnteqrativlik: təhsilin məzmun komponentlərinin bir-biri və həyatla sistemli şəkildə əlaqələndirilməsini təmin edir.
- Şəxsiyyətyönümlülük: təhsilalan şəxslərdə idrak və ünsiyyət fəaliyyətləri əsasında həyat bacarıqlarını inkişaf etdirməklə onlarda milli və bəşəri dəyərlərin formalaşdırılmasıdır.
Kurikulum imtahanlarına necə hazırlaşmalı?
Müəllimlərin işə qəbul imtahanlarında təqdim edilən ümumi 60 sualdan 20-nin məhz kurikuluma aid olması onu ifadə edir ki, təhsil sistemində çalışmaq istəyən hər bir gənc müəllimin və eləcə də, təcrübəli müəllimlərin yeniliklərə ayaq uydurması zəruridir. Buna görə də, kurikulum imtahanlarına diqqətli şəkildə hazırlaşmaq və sınaq imtahanlarında etdiyiniz səhvləri bir-bir analiz etmək önəmlidir. Oxuyan.az platfomasına daxil olaraq hər bir kurikulum imtahanı verəcək şəxs ödənişsiz sizlərə təqdim edilən kurikulum sınaq testlərində iştirak edə bilərsiniz. Mütəmadi olaraq kurikulum sınaq testlərində iştirak edən və nəzəriyyəsini gücləndirən hər bir namizəd demək olar ki, sonda ən yüksək nəticələri əldə edir. Öz ixtisasını əla bilməklə yanaşı, həm də yeni kurikulum sisteminə uyğunlaşan müəllim kollektivi güclü və rəqabətə davam gətirən gələcəyin əsasını qoyur.
Kurikulum dərslərindən imtahanlara hazırlaşarkən əmin olmaq lazımdır ki, namizəddə mövzulararası heç bir boşluq yoxdur. Bunu isə qiymətləndirməyin yeganə üsulu sınaq test imtahanlarında iştirak etməkdir. Unutmayın ki, uğura gedən yol effektiv çalışmaqdan və imtahanlarda etdiyiniz səhvləri analiz etməkdən keçir.
Kurikulum dərsləri təhsilalanlarda nələri formalaşdırır?
Kurikulum proqramı təhsilalanlarda bir çox bacarıqların inkişafına birbaşa olaraq töhvə verir:
- analitik düşünmə
- heç bir təsirə məruz qalmadan müstəqil şəkildə qərar vermə
- müstəqil öyrənmə
- müasir texnologiyalardan istifadə
- problem həlletmə
- tənqidi və mühakimə yönümlü düşünmə
Kurikulumun tədrisi zamanı müəllimlər şagirdlərdə mühakimə etmə bacarıqlarının formalaşması üçün bir çox əyani tapşırıqlar həll etməyə çalışırlar. Şagirdlərin verdiyi cavabları əsaslı və ya zəif mühakimələr olaraq müəllimlər dəyərləndirir və verdikləri cavabların əsasında onlara müxtəlif rəylər verir.
Bu hissədə sizlərə həm əsaslı, həm də ki, zəif mühakimə barəsində nümunə göstərəcəyik.
Əsaslı mühakimə:
- Yağış yağan zaman Lalə çətir istifadə edir. Hal hazırda güclü yağış yağır.
Yuxarıda qeyd edilən səbəbə əsaslanaraq demək olar ki, Gülnar hal hazırda çətir istifadə edir. Bu mühakimə hər zaman doğru olduğuna görə əsaslı mühakimə hesab edilir.
Zəif mühakimə:
- Yağış yağan zaman Lalə çətir istifadə edir. Hal hazırda Lalə özü ilə çətir götürmüşdür.
Yuxarıdakı verilən ifadəyə əsaslanıb deyə bilərik ki, hal hazırda yağış yağır. Amma bu öz növbəsində zəif mühakiməyə gətirib çıxaracaqdır. Çünki əsl səbəb belə olmaya da bilər. Lalə əlində çətiri başqa səbəblərdən, məsələn, mağazadan yenicə aldığı üçün evə də apara bilər. Deməli, mühakimə düzgün deyil.
Son olaraq, kurikulum dərslərində və kurikulum imtahanlarında uğur qazanmaq istəyirsinizsə, başlanğıcdan düzgün planlama edin və hədəflərinizə çatmaq üçün düzgün mənbələrdən istifadə etdiyinizdən əmin olun. Əgər kurikulum testləri işləmək və zəif cəhətlərinizi fərqinə varmaq istəyirsinizsə, saytımızda “MİQ sınaq imtahanı – Kurikulum” sınaq imtahanlarına istinad edə bilərsiniz. Ayrıca MİQ imtahanları ilə sınaq testlərdə iştirak etməyiniz məsləhətdir.
1,563 total views
