Pandemiyanın çox qısa müddətdə dünyamızı cənginə alması gündəlik həyatımızın əksər sahələrində köklü dəyişikliklərin yaranmasına gətirib çıxardı. Xüsusilə də, Covid-19 virusunun insanların səhhətinə kəskin təsirini yumşaltmaq üçün tətbiq edilən sərt karantin rejimi cəmiyyətin həyatda qalmaq üçün sürətli adaptasiyasını gərəkdirəcək qədər böyük yeniliklər gətirdi və bu məqalədə bunların ən önəmlilərindən olan onlayn təhsil və şəxsi inkişaf haqqında danışacağıq.
Pandemiyanın mənfi effektləri insan həyatının bir çox tərəfləri ilə yanaşı, təhsil və şəxsi inkişaf sahəsinə də təsirsiz ötüşmədi. Belə ki, tətbiq edilən sərt karantin rejimi dərslərin onlayn təhsil rejimində keçilməsinə gətirib çıxardı. Sözsüz ki, gözlənilməz bir vaxtda geniş vüsət alan onlayn dərs metodikasının tətbiqi heç də dünyadakı bütün təhsil sistemləri üçün uğurlu olmadı. Buna baxmayaraq, biz tələbə və şagirdlərin şəxsi iradələri hesabına həmin əngəlləri aşa biləcəklərinə inanırıq. Məqalənin davamında təhsilin müxtəlif mərhələlərində rast gəlinən problemlər və onların mümkün həlləri haqda məlumat və tövsiyələr tanış ola bilərsiniz.
Onlayn mühitdə effektiv öyrənmənin üsulları
İnternet dünyasında insanların maariflənməsi, şəxs inkişafa addımlar ata bilməsi üçün kifayət qədər resursların mövcud olduğu hamımıza məlumdur. Məsələyə digər aspektdən yanaşsaq, onlayn təhsil və şəxsi inkişaf marağı olan gənclərin qərar verərək ilk addımlarını atmaqlarına çətinlik yaradan başlıca amil də elə məhz resursların bolluğudur. Rəqəmsal aləmdə “Medium”, “HubPages” kimi platformalarda paylaşılan bloqlarla yanaşı, YouTube kimi öyrədici videobloqların yayıldığı vebsaytlar və əlavə olaraq da, Udemy, Coursera kimi ödənişli dərsliklərin yer aldığı rəqəmsal məkanlar da mövcuddur.
Saysız-hesabsız onlayn təhsil materiallarının cəngəlliyində azmamaq üçün gözləntilərinizi əvvəlcədən bəlli etməlisiniz. Məsələn, əgər məqsədiniz hər hansı spesifik mövzu haqda məlumat əldə etmək, yaxud da universitet təhsilinizdə sizə çətinlik törədən hər hansı akademik mövzunu mənimsəməkdirsə, onlayn bloqlar və videobloqlar sizin üçün optimal seçimdir. Bu cür materialların böyük qismi həvəskarlar tərəfindən və əksər hallarda heç bir birbaşa gəlir güdmədən ərsəyə gətirilir. Digər tərəfdən, haqqında danışdığımız kontentlər arasında kifayət qədər yüksək keyfiyyətə malik olanlar da mövcuddur. Effektiv öyrənmək üçün sizin üzərinizə düşən axtarış motorlarında kiçik bir tədqiqat həyata keçirərək sizə uyğun olan platformanı, vebsaytı tapmaqdır. Nümunə üçün sizə bir neçə populyar ixtisas sahəsi üçün nəzərdə tutulan vebsaytları göstəririk:
- Maliyyə & biznes – Investopedia
- Marketinq – Hubspot
- Riyaziyyat & təbiət elmləri – Sciencing
- Proqramlaşdırma – W3schools
Daha əvvəl də qeyd etdiyimiz kimi, bu cür mənbələr strukturlu dərslik və ya tam onlayn təhsil rolunu oynamır. Lakin öz sahənizdə sizdə maraq yaradan müxtəlif sahələr haqda biliyinizi təkmilləşdirməyinizə xeyli yardımçı olur.
Son dövrlərdə onlayn təhsilin populyarlıq səviyyəsinin artması gənclər arasında ödənişli onlayn təhsil platformalarının da məşhurlaşmasına səbəb olub. Qiymət, keyfiyyət və metodika baxımından gözləntilərinizə əsasən bu cür onlayn təhsil platformalarının hər hansı birinə üz tuta bilərsiniz: Coursera, Udemy, Skillshare, Fiverr Learn və s.
Onlayn təshil üçün imtahan və sertifikatlar
Əvvəlcə də qeyd etdiyimiz kimi, hazırda şəxsi inkişafa və onlayn təhsilə marağı olan insanlar üçün internet üzərində yaradılan fürsətlərin sərhəddi yoxdur. Lakin, təəssüf ki, insanlar onlayn resurslar vasitəsilə əldə etdikləri bilikləri sınaqdan keçirməyə çətinlik çəkirlər. Belə ki, Investopedia, Hubspot kimi platformaların onlayn sınaq imtahanı və ya sertifikasiya imtahanı kimi funksiyaları olmadığı üçün öyrənmə prosesi natamam qalır. Məqsədiniz daha strukturlu öyrənmək olduğu halda, Coursera və Udemy kimi peşəkar təhsil platformaları köməyinizə çatır. Onlayn sınaq və imtahanlarda iştirak üçün isə Oxuyan.az platforması kimi onlayn imtahan sahəsində lider vasitələrdən istifadə edə bilərsiniz.
Udemy öz sahəsində güclü biliyə malik olan mütəxəssislərə bildiklərini müəyyən ödəniş qarşılığında istfadəçilərə təqdim etmə imkanı yaradır. Kursların daxilində kiçik onlayn sınaq imtahanlarının mövcudluğu, sonda kursu uğurla bitirən şəxslərə sertifikat təqdim olunması biliyin qalıcılğını artırmağa kömək edir.
Coursera isə onlayn təhsildə əldə edilən biliyin qiymətləndirilməsi məsələsini daha yüksək səviyyədə həll edib. Belə ki, burada təklif edilən kursların əksəriyyəti prestijli təhsil ocaqları tərəfindən hazırlanır. Kursa onlayn şəkildə qatılan tələbələrə dərslərin gedişatı boyu maraqlı və öyrədici tapşırıqlar verilir. Ən sonda da professional sertifikatın əldə edilməsi üçün yekun imtahan verilir.
Onlayn təhsil üçün repititor/tyutor məsələsi
Tədris prosesində interaktivliyin təmin edilməməsi, tələbələr üçün akademik bələdçiliyin yüksək səviyyədə təşkil olunmaması təhsilin effektivliyini xeyli aşağı salır. Əksər onlayn təhsil platformaları müəllim və tələbələr arasında onlayn ünsiyyəti təmin etmək üçün onlayn kursların daxilində “sual-cavab bölməsi” təşkil edir. Udemy kursları bunun ən bəsit örnəyidir.
Digər tərəfdən də, bir çox insanların təhsildən əsas gözləntisi bu macəralarında yol göstərəcək savadlı və təcrübəli şəxslərin dəstəyidir. Bu boşluğu doldurmağın yollarından biri “Quora” tərzdə sual-cavab platformalarından və ya müvafiq sahə üzrə mütəxəssislərin toplandığı forumlardan istidadədir. Spesifik mövzularda olan suallarınızı bu sosial şəbəkədə paylaşa və hətta mütəxəssisləri sizə yardıma dəvət edə bilərsiniz.
Son olaraq, əgər tədris prosesinizə tam olaraq tyotarlar və ekspertlər tərəfindən nəzarət olunmasını, yaxud suallarınıza operativ və ətraflı şəkildə aydınlıq gətirilməsini istəyirsinizsə, “TutorMe” və “Tutor Hunt” kimi onlayn şəbəkələrdən istiafə edə bilərsiniz.
Unutmayın ki, pandemiyanın bir çox təsirləri müvəqqəti olsa da, onlayn təhsil və onlayn imtahan fürsətləri hər zaman mövcud olacaq. Bu cür imkanlardan maksimum yararlanmağı öyrənərək karyera addımlarınızı sürətləndirmək sizin öz əllərinizdədir.
2,453 total views
